21.05.24, 12:49
Zmarł Jan A.P. Kaczmarek
Nie żyje Jan Andrzej Paweł Kaczmarek kompozytor. muzyki do ponad 70 filmów długometrażowych i dokumentalnych oraz polskich i amerykańskich spektakli teatralnych. Jest laureatem Nagrody Akademii Filmowej za muzykę do filmu „Marzyciel” w 2005 r.
Jan A.P. Kaczmarek urodził się 29 kwietnia 1953 roku. Od wczesnych lat dzieciństwa matka zabierała go do poznańskiej filharmonii. Jego dziadek był skrzypkiem i grał z miejscowymi muzykami do filmów w kinie. Uczęszczał na lekcje gry na fortepianie. Swój pierwszy sukces odniósł w I Liceum w Koninie, gdy skomponował muzykę do hymnu szkolnego, a potem podkładów muzycznych do szkolnych przedstawień. Myślał jednak o karierze dyplomaty i wybrał studia prawnicze na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Przełomem w karierze muzycznej były dla niego staże w awangardowym Teatrze Laboratorium Jerzego Grotowskiego. W 1977 r. rozpoczął dwuletnią współpracę z Teatrem Ósmego Dnia i stworzył kameralną Orkiestrę Ósmego Dnia, a w latach 1978–1988 współpracował z Teatrem Polskim w Poznaniu. W 1982 r. po swojej pierwszej trasie koncertowej po USA nagrał debiutancki album pt. „Music for the End” dla chicagowskiej, niezależnej wytwórni Flying Fish Records. W 1989 r. osiadł na stałe w Los Angeles. W 1992 r. otrzymał nagrodę Drama Desk przyznaną przez nowojorskich krytyków za najlepszą muzykę teatralną roku do spektaklu „Joanne Akalaitis 'Tis Pity She’s a Whore”, wystawionego w ramach The New York Shakespeare Festival.
Kompozytor nagrywał płyty, m.in. dla Sony Classical, Decca, Varèse Sarabande, Milan i Savitor Records, stale koncertował zarówno w USA, jak i w Europie. Był członkiem Amerykańskiej Akademii Filmowej i Europejskiej Akademii Filmowej. W 2001 r. został nominowany do nagrody Orzeł w kategorii najlepsza muzyka za film „Quo vadis”. W 2005 r. zdobył Oscara za muzykę do filmu „Marzyciel” wyreżyserowanego przez Marca Forstera. Za muzykę do tego filmu dostał też nagrodę National Board of Review dla najlepszego kompozytora oraz nominacje do Złotego Globu i nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej (BAFTA). Latem tego samego roku władze województwa pomorskiego zamówiły u niego muzykę upamiętniającą działalność „Solidarności”. Tak powstała Kantata o Wolności, której prawykonanie odbyło się w czasie obchodów 25. rocznicy Solidarności w sierpniu w Gdańsku, a premiera koncertowa we wrześniu w Poznaniu. W 2006 r. kompozytor skomponował Oratorium 1956, którego prawykonanie odbyło się 28 czerwca 2006 r. w dniu 50. rocznicy Powstania Poznańskiego Czerwca. Fragmenty obu utworów stały się ścieżką dźwiękową spektaklu tańca współczesnego „Alexanderplatz” w choreografii Pauliny Wycichowskiej, który powstał w kontekście dwudziestej rocznicy upadku Muru Berlińskiego oraz obrad Okrągłego Stołu. W 2011 r. w Filharmonii Narodowej odbyła się prapremiera jego utworu „Koncert Jankiela” na troje cymbałów i orkiestrę. Utwór został napisany z okazji 200-lecia wydarzeń opisanych w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza. Kompozycję wykonała Sinfonia Varsovia pod dyrekcją Marca Minkowskiego. 30 listopada 2011 r. na otwarciu odcinka Świecko–Nowy Tomyśl autostrady A2 miała miejsce premiera utworu Fanfary dla A2 na orkiestrę dętą, gitarę basową i sopran. Utwór zagrała Orkiestra Kameralna L’Autunno pod batutą Adama Banaszaka. Solistką była Barbara Gutaj z poznańskiego Teatru Wielkiego. 10 maja 2014 r. odbyła się światowa premiera Universa – Opera Otwarta, utworu napisanego z okazji obchodów 650 – lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego. 25 lutego 2017 r. prapremierę miała „Emigra – Symfonia bez Końca”, skomponowana na zamówienie Muzeum Emigracji w Gdyni. 31 sierpnia 2019 r. na Stadionie Śląskim w Chorzowie odbyła się prapremiera „Rapsodii Śląskiej”, napisanej z okazji 100-lecia Powstań Śląskich.
Był twórcą i dyrektorem Transatlantyk Festival, którego pierwsza edycja odbyła się w Poznaniu, 5–13 sierpnia 2011 r.
Zmarł 21 maja 2024 r. w Warszawie po długiej chorobie.
Komentarze